KÖTÜ KALPLİ
HOROZ

KÖTÜ KALPLİ HOROZ

BEN EN ÇOK CAN DÜŞMANINA SEVGİ, MERHAMET DUYANIM!

"Ey yaptıklarıyla kendini ve geleceğini gagalayan!  Fark etmedin mi yoksa bir değere yaslanmayan güçlerin yitirdikleri, kendi varlıkları olduğunu?"

İşte böyle dedi E1, kendinden emin bir duruşla.

Horoz birden ayağa kalktı, sanki aklına gelen bir şeyi etrafta arıyormuş gibi bakındı sağa sola.

Söylenenler hoşuna gitmediğinde, yerinden kıvranarak kalkardı. Bunu böyle bilirdi.

Rahatsız edeni, kasıtlı rahatsız etmek olan bu yabani hareketler, genelde rüzgar olurdu konuşana. Uçurup kapı önüne konduran. Ama E1 yerinden kımıldamadan sadece gülümsedi.

Karşıdakinin konuşma zevkini bozmasına izin vermeyecekti. Derin bir nefes aldı ve kararlılıkla oturduğu yerden söylenmeye devam etti:

"Boşuna arama olmayanı, asıl yüzünden daha çirkin bir maske bulamazsın" dedi tahrik edici alaylı bir ifadeyle.

Kendisi de bu sözlerle birden ayağa kalktı, çekinen ve gitmek isteyen biri gibi değil.

Kızgın bir öğle gibi bakarak konuşmaya devam etti E1: "Kimi akıllılar gördüm: İçlerindeki gözükmesin diye suyu bulandıran, derinleri gizlensin diye maskeyle yüzünü örten. Tıpkı senin gibi"

"Ey maskelerin ardına gizlenen! Oysaki çoktandır biliyorum ben seni. Erozyona uğramış değerler içinde kurnaz bir alayla oturduğunu, olup biten her iyiyi kıskandığını ve sonu gelmez içsel mutsuzluğunla başkalarına karabasan olup çöktüğünü" dedi, küçümsemeyen ama kınayan bir ses tonuyla.

Hain bir kahkaha attı önce tombul horoz, masaya elleriyle dayanıp kalktığı yere usulca tekrar oturdu. Nefes nefeseydi.

İki kolunu göbeğini üstünde birleştirip arkasına yaslandı. Kaçamak bakışlarla karşısındakini süzdü. Neyi, ne kadar bildiğini merak etti, alt dudağını hafifçe ısırarak bakındı.

Farklı geleni öğrenmek ve zaman kazanmak istercesine "Süslü konuşmalarınla beni aldatamazsın. Git bunları, yanlışı yanlışlayamayanlara anlat" diye gürledi tombul horoz, sahte gülüşünden eksik etmediği takma dişleriyle gurur duyarak.

Geleni soğukkanlılıkla karşıladı E1. “Her kulağa konuşan bir ağız değilim" dedi gözlerini kırparak ve ekledi.

“Sadece hala yeni bir şeyler dinleyip anlamak isteyen yüreklere konuşanım. İşte onlara şöyle seslenirim:

Ey işitilmemişleri işitmek isteyenler! Akıl, vicdan ve irade tarafından desteklenemeyen adaletin, sadece güçlüler için geçerli olduğu bu sevimsiz yer ve zamanda, ölçülü olmanın hoyrat bir hadsizlik, kendini beğenmenin yüce bir özgüven, iyi niyetin saflık hatta düpedüz enayilik olarak nitelendirilmesinden niye rahatsız değilsiniz.” dedi E1.

“Yeter! diyerek elini masaya vurdu horoz. Tombul suratı kıpkırmızı olmuştu.

Bunun üzerine ikisi arasında kısa bir sessizlik oldu. Horozun soluk alıp verişi düzeldi, sonunda sakinleşti.

Artık hırıltılı nefes sesi gelmez olduğunda gülerek dedi ki ona E1: “Öfkeleniyorsun, sultan horoz: demek ki haklıyım, söylediklerimle senin hakkında!

"Hayır, öfkeli değilim" dedi tombul horoz, pencereden yorgun bakışlarla uzakları seyrederek.

Derin bir iç çekişten sonra konuşmaya başladı, gür bir sesle: "Söylediklerine bakarsak suçüstü yakalandım. Hayır yanılıyorsun, bu seni mutlu edendir sadece."

Beklediği tepkiyi alamamış olacak ki uğursuz bakışlarla konuşmaya devam etti: "Benim bildiğim şu: insanlara bir şey vermek iyi değildir, bu onları uyuşturur. Ümitle isteyecekleri bir şey olsun diye, almaktır onlara iyi gelen" dedi horoz, yüzü sertleşmişti.

Parmağıyla karşıdakini göstererek ve dik dik bakarak sordu: "Acısı olmayan, sevinmeyi bilmeyen değil midir?

“Ey yıldızsız gece,” dedi E1 iç çekerek ve doğruldu, “bana mı soruyorsun bunu? Hem de zenginliğin vermek, fakirliğin almak olduğunu bile bile..."

Başıyla karşıdakini işaret ederek "Sana söylüyorum bunu!" diye homurdandı horoz. "Evet, yaşamın yanlışlığı mutluluğu aramaktır diye vaaz eden sen değil misin? Elbette, sana soruyorum. Kime soracağım?" dedi horoz gözlerini kısıp haydut haydut bakarak.

Mırıldanarak önce soruyu tekrarladı E1 : "Sevinçleri hakkıyla bilenler, gerçek acıları yaşayanlar mıdır?" ve ardından şu yanıtı verdi:

"Hayır, sağduyu yuvalanmış bir akıl ve bu aklın dayanak bulduğu erdemler yoksa, aşırılık veya eksiklikle eylemde orta yolu bulamamışlar -işte senin gibi- ortaya böyle konuşurlar".

Bulutsuz bir gülümsemeyle baktı horoz.  Kuru bir öksürükle boğazını temizledi, sonra yutkunup konuşmaya başladı:

"Hayır, bugünlerde böylesi konuşmalar doğru değil artık. Eskilerin ağzıyla söylüyorsun. Ama yine de bilirim : doğrulara tahammülsüzlüğün değil, olmayan erdemlere duyduğun özlemdir, seninkisi."

"Pek yabancı değilim bu dudak bükmelere. Ama en akıllınızı bile namına değer bulamadım burada" dedi E1 pis bir gülümsemeyle ve devam etti: "Benim büyüklüğüm, ittiren ve çekiştiren kalabalıklar arasında, el yordamıyla kendimi aramamdır" diye konuştu.

Ardından muzip bir gülümsemeyle iki kaşını kaldırıp indirdi. Sende kendini tanıt, hadi sıra sende diyen.

Ellerini iki yana açıp karşısındakine yönelerek yüksek sesle bağırdı horoz: "Gördüğün her şey benim başarım, bu yetmeyen mi?"

Ey doğruyu yanlışlarda bulan soğuk bakış! Kazanımlar bile sunsa, ben değerlere yaslanmayan tikel başarıları dikkate almayanlardanım" dedi E1 diklenerek.

"O zaman sen anlat bakalım, başarı nedir dedi?' horoz, kendinden emin bir şekilde hata ve eksiklik bulacağına inanarak:

"İlke sahipleri, bildikleri ve ulaşmak istedikleri ideali, erişilmesi gereken hedef yapanlardır.

Hani, övgü ve sövgüyü bir sinek kovalar gibi tiksintiyle uzaklaştıranlar ve bir sevgilinin gözüne bakar gibi başkalarını iyiliğe davet etmeyi alışkanlık haline getirenler.." dedi E1 ve devam etti.

"İşte bunlar, olumlu-olumsuz tüm yönlerinin farkında olur ve ilkelerin referansıyla olumsuz yönlerini düzeltmeye başlarlar. Başarılı insanlar diye ben bunu böyle söylerim" dedi başıyla tasdik ederek.

"Yaa, bu anlattıklarının gerçek dünyada bir karşılığı yok" dedi tombul horoz göbeğini kaşıyarak. "Bir somut örnek vererek anlat, mesela adalet değeri, ilke ve erdem ilişkisini de anlayalım, Hadi bakalım" dedi horoz cüretkar bir meydan okumayla.

E1 "Pekala" diyerek doğruldu ve heyecanla konuşmaya başladı:

"Kendi için güzel, doğru ve iyi olanın, aynı durumdaki herkes için olmasını isteyendir, adil olan, bende.

Adaleti ilke olarak benimsemiş, bunu tüm yaşamı boyunca davranışlarına aksettirmiş ve tutarlı bir şekilde çevresine bunu eylemlerle göstermiş kişidir erdemli olan, bende.

Hani, soyut adalet değerinin, erdem olarak vücut bulup somut varlığa dönüştüğü…

İlkeye gelirsek, değerlerden beslenen ilkeler olmazsa, kurallı bir yaşam ve özgürlük arasında bir denge nasıl kurabilir ve hakları ve özgürlüğü teminat altına alabiliriz?

Hem ilkesiz kişilerden her türlü kötülüğü bekleyenim ben. Neden mi? Keyfi uygulamalar ve çifte standartların her türlüsüyle, hak sahibi, hakkına ulaşmasın ister dururlar da ondan. İşte sorularının yanıtları, ben bunları böyle bilirim” dedi E1 gururla.

“Ha, ha, ha!  Bir bak etrafına! Anlaşılamadığın için yalnızlığın ayazında titreyerek, tek başına oturan sen değil misin? Övünüp böbürlendiğin erdemlerin bile cezalandırıp terk etti seni" diye haykırdı horoz, heybetli bir sesle.

E1 önce başını arkaya atarak kahkaha attı. Sonra aniden ciddileşti, kurbanını izleyen yırtıcı hayvan bakışları ile konuşmaya başladı:

"Belli ki bilgelik hazinelerine el uzatacak kadar zengin değilsin. Ama yine de konuşayım, umulur ki kuşları doyuran kırıntılar sende açlık uyandırır" dedi ve sağ işaret parmağını havaya kaldırarak devam etti:

"Ey düştüğü çukuru kümes bilen! Kendine hoş gelenleri seçip dinlemek isteyen kulaklarına bir şeyler fısıldamak istiyorum, şimdi iyi dinle beni: İlkelerden beslenmeyen hiçbir eylem, seni zengin etse bile değerli değildir. Ben bunu öğütlerim, hiç değilse kendine adil olanlara"

Her zaman takındığı bilgiçlikle kollarını kavuşturmuştu göğsünde horoz. Rahatsız eden bir sakinlikle devam etti : "Evet! ben her yaptığımla gerçekten Adil olanım"

E1 gözlerini büyütüp horoza baktı ve gelene şaşırdı. Başını iki yana sallayarak ona şöyle söyledi: "Ey büyüklenen düşkün! Bilmez misin : gerçekten adil olan kişi, bunu hiçbir zaman söyleyemez kendine ve etrafına.  Sadece şüphe duymayan bir kesinlikle ideali yapar durur, hiç seslendiremeden".

Horozun söylenenleri düşünmesini fırsat bilip konuşmasına devam etti:

"Hem değerli olan eylemleri ara sıra yapanları beğendiğimi kim söyledi sana? Erdemliyi, değerli olandan ayıran ideali tutarlılıkla ve sürekli yapmasıdır. Yaptığını bile bilmeden..."

"Yeter artık!" diye bağırdı tombul horoz, "Çoktandır tiksindiriyor beni konuşman! Değerlerdeki ısrarların, okyanusa doğru uçan ilkeli ama aptal serçe yapan, seni bende. Ama yine de bu beni çok öfkelendirmez, senin değersiz masalına inananlar kadar." dedi hışımla.

İşte bu sırada öyle bir şey oldu ki, E1'in birden yüreği buruldu. "Kıskançlık ateşi, sevgisizlikte tutuşur, sen hiç sevilmemişsin ki.." dedi ve E2 olup üzüldü.

Çünkü bilirdi, aklın rehberini bulamaması ve bu yüzden ruhun etkinleşememesi, kişinin yoksun olduğu sevgi kadar büyük olurdu.

"Üşüten güneşe ant olsun, ben seni seven tek yüreğim" dedi E2 ve buruk bir ses tonuyla devam etti:

"Ey sevgisiz büyüyen mutluluk hırsızı! Çaldıklarınla oyalanmadır yaptığın ama elde edemediğin sevginin acısını gizlemene yetmeyen. Ben böyle söylerim" dedi E2 ve karşıdakine söz hakkı vermeyen bir kararlılıkla devam etti:

"İşte, dostum, her şeyi alıp yok eden kara haramisin sen diğerleri için: çünkü değersizdir vermeden aldığını yutan. Bu yüzden hepsi nefret eder senden, en severmiş gibi gözükmeye can atanları bile.

Ey sevgisiz su kuşu! Ama ben en çok can düşmanına sevgi, merhamet duyanım. Sevgisizlikle sevgili olanlar beni en çok düşündüren ve en çok öğreten olduğu için. Evet, benim merhamet pınarımdan dökülen tüm sevgi ırmaklarım en çok onlara akar" dedi ve gözünden damlayanlar belli olmasın diye elleri cebinde ıslık çalarak oradan uzaklaştı E2.

DEĞERLERİN YANSIMALARI

Alçakgönüllülük;

Hiçbir şey bilmediğini bilenin

Aynı zamanda istemeden

Büyük olması

Değil midir?

Ego;

Kendi kendini

Kendindeki büyük sandıkları için sevenlerin,

O çok sevdikleri ile kendilerini

Aslında küçük düşürdükleri

Değil midir?

Kıskançlık;

Olgunlaşmamış bir sevgi

Çekememezlik ise

Olgunlaşmış bir sevgisizlik

Değil midir?

Kendini sevmesinden bile kibirlenen

Kibir,

Bir başkası tarafından sevilmeyi bile

Küçümseyen

Değil midir?

Arzular;

Ölümden kaçmak isteyen herkesi

Köpürmüş duygularla, çılgınca koşturan

Ve koştukça

Avuntu bulduğu lezzetlerle

Eksilterek üşüten mutsuzluklar

Değil midir?

Deneyim;

Heyecanla ulaşmak istenen zirvenin,

Yuvarlanarak düşülen

Gölgeli ve soğuk çukuru

Değil midir?

DEĞERLERİN KATİLİ Mİ KİM?

İnsanı, bu dünyaya ait olmaktan çıkaran

Ve bir yer tutmayıp,

Esamesi anılmayan bir varlığa dönüştüren her şey,

Değerlerin katilidir, bende.

Bütün hakikat bendedir diyerek,

Kendisinin dışındakine hayat hakkı tanımayan

Ve gerçeği parçalayan her şey,

Değerlerin katilidir, bende.

BİLMEK DEĞİL, YAPMAK OLMALIDIR MARİFET

Bazen kamu açısından Suç kabul edilen bir davranışı,

Adalet değeri kapsamında cezalandırmaktır, iyilik.

     - Topluma huzur faydası sunan, suçluya ise ıslah imkânı veren...

Bazen bireysel açıdan Kusur/Kabahat kabul edilen bir davranışı,

Merhamet değeri kapsamında hoş görmektir, iyilik.

     - Affetme, sabretme ve ayıpları örtme imkânı sunan.

Hangi koşul altında,

Neyin iyi, doğru ve güzel olduğunu bilmek değil,

Bilineni yapmak olmalıdır, marifet.

Epistemik zemindeki bilginin,

Zihinde doğru/yanlış kriterleri ile işlenmesine

Ve vicdanda iyi/kötü kriterleri ile yapma gücü bulmasına "akletmek",

İyi/kötü, doğru/yanlış, güzel/çirkin gibi

Zıtlıklar arasında ayrım yapma gücünü verene de “değerler” diyorsak,

Doğru davranışları basiretli tercihlerle seçen

Ve etik/ahlaki değerlerle tutarlı yetkin insan olma gayretimiz

İyilik dolu bir dünyayı imar etme onurunu

Kazanmak istediğimizdendir, değil mi?

TAHAMMÜL VE SABIR KAVRAMLARI ÜZERİNE

Özellikle adaletsizlik karşısında

-Çeşitli sebeplerden ve beklentilerden dolayı-

Zorluğu taşımak ve üstesinden gelmeye uğraşmak olan

Tahammül,

İçinde kısıtlı bir ümit barındırdığı için

Sınırı olan pasif bir eylemdir.

Tahammül sınırı aşıldığında,

Şikâyet, ümitsizlik, isyan ve yılgınlık

Kaçınılmazdır.

Israrla doğru olanı yapmayı içeren

Sabır ise,

İçinde sonsuz bir ümit barındırdığı için

Gayret, azim ve kararlılık sunan

Ve sınırı bulunmayan aktif bir eylemdir.

DEĞERLERLE MODELLENMİŞ İYİ BİR YAŞAM

Değerlerle modellenmiş iyi bir yaşam,

Bize ne mi vaat eder?

Değerli bir insan olarak tarihte yer tutma

Ve insan olma onurunu yaşama

İmkanını bahşeder.

EVRENSEL DEĞERLER VE DEĞER YARGILARIMIZ

En asil rollerimizi takınarak

Etrafımızdakilere seslenir,

Adaletin anıldığı konuşmalar yaparız.

Kurulması arzu edilen sistemlerimizde hep

Adalet, hakkaniyet, eşitlik, özgürlük ve çoğulculuk gibi

Evrensel kavramları istihdam ederiz.

Kutsal ve saygın bilinen her bir değer kavramını,

Kendi ayinlerimizde tekrar tekrar kutsarız,

Topluca yeminler ederiz.

Ama ilk fırsatta

Kendi çıkarımızı, zevk ve hazzımızı zirveye çıkarıp

Bencilce tercihlerde bulunmak için birbirimizle yarışırız.

Adalet kendimizde olan iyiye başkasını ortak etmek

Ve iyinin herkes için olmasını dilemektir.

İşte tam da bu yüzden;

Tüm insanlığa fayda sunan,

Ortak iyiyi elde edebilmemiz için

Sanırım evrensel olan değerleri değil,

Değer yargılarımızı sorgulamamız gerekiyor.

DEĞERLER NEDEN Mİ GEREKLİDİR?

Kendimizi korumak için değil,

Haklı olanı korumak için

Değerler gereklidir.

Ama Değerler,

Hak edilen kişiye karşı sunulmazsa

Bu zorbaya teslim olmakla

Boyun eğmekle sonuçlanabilir.

Yani,

Zulüm sahibi bir Zalime

Tevazu göstermek

-Alçak gönüllü olmak değil-

Değerleri parçalayıp alçalmaktır.

Evet, evet!

Bu erdemin yok edilmesidir, bende.

DEĞERLERİN DEĞERSİZLEŞTİRİLMESİ ÜZERİNE

Adaleti,

İyi olanın,

Herkes için olmasını dileme

Olarak bilirim.

Cömertliği ise

Sahip olduğumuzu,

Bir ihtiyaç sahibine

Zorlanmadan, kolaylıkla verme

Ve hak edenlere

Zahmet çekmeden ulaştırma

Olarak bilirim.

-Paylaşılan “sevgi” olduğu için-

Bağışlama, affetme ve yardım etme duygularını da

Cömert olmanın gereği

Olarak bilirim.

Ama

Cömertlik değerini,

Teşhircilik yapanları kutsayıp,

“Cömert pozlar verdi” seviyesine

Ne zaman ve nasıl getirdik,

Bilemedim…

ÖDÜN, TAVİZ VE FEDAKÂRLIK KAVRAMLARI ÜZERİNE

Verilen

Değer ve ilkelerden ödün,

Hak ve özgürlüklerden feragat,

Veya insanlık onurundan bir pay olmadıkça,

Sunulan taviz değil

İnsanı yücelten fedakarlıktır, bende.

Asalet,

Kişinin, kendisinden olmayana

-Kendisinden vererek-

İdeali göstermesidir.

İşte bu yüzden:

Merhametli, Bağışlayan,

Hep ikinci şans verenlerden olalım!

HAYATI SEVGİYLE BÜYÜTENLERDEN OL!

Ey kalabalığın içindeki yitik ruh!

Kaybedecek umudun bile mi yok?

Hayır, hayır işte!

Hayattan koparak

Yaşam neşeni kaybetme!

Ey yaşadığı anın çocuğu!

-Ne kadar acı çekmiş olursan ol-

Başını iki elinin arasına alıp düşünen,

Karşılaştığı olgulara

Değer yükleyerek çözüm geliştiren

Ve inatla mücadele ederek

Ben hala varım diyebilenlerden ol!

Ey derin öksüz!

Her düşünce,

İnsan zihnine ekilen bir tohumsa,

Umut tohumunu,

İyilikle ve erdemle sulayıp

Hayatı sevgiyle büyütenlerden ol!

Ey köksüz ağaç!

Hayata anlamlı bir amaç atayan

Ve onları gerçekleştiren bizlersek,

İnsanlara iyilikle dokunanlardan ol!

Hayatı dolu dolu yaşayarak

Başkalarına iyilikle dokunanlardan ol!

DEĞERLER İDEALE TALİP OLMAKTIR

Adalete talebin olmadığı

Merhametin egemen olduğu dünyayı istemek,

İdeal olana talip olmaktır, bende.

İşte bu yüzden,

Kendi isteği, heva ve hevesi için

Bir başkasının hakkını

Bilinçle gasp edenler,

Saygıyı hak etmeyenlerdir, bende.

Bunlara karşı duyulacak tek saygı,

     -iradede gevşeklik göstermeden-

Gülümseyen bir mertlikle karşılarında durup

En yüksek kapasiteyle mücadele etmektir, bende.

Hak etmeyenlere duyulan tek saygı,

     -eylemde aşırılık veya saldırganlık göstermeden-

Tebessümle onlara bir baş selamı verip

Yakışan bir yiğitlikle mücadele etmektir, bende.

DEĞERLER, İNSAN OLMAK İÇİN GEREKENİ YAPMAKTIR

Mutlak iyilik,

     - sonucunda zevk, takdir ve ödül beklemeden-

Sadece gerekeni yapmak değil midir?

Erdemli insan,

Sadece yapılan eylemin kendisini,

Amaç bilen, değil midir?

DEĞERLER ÜSTÜN OLMAKLA KIYMET BULANDIR

İyi ve güzelliklere yakınlık olan üstünlük,

-para, güç, kariyer ve şöhretten bağımsız olarak-

Sadece aklın sahip olduğu bir kıymet, değil midir?

İyilik yapan,

-iyi olmanın bir faydasını beklemese ve istemese bile-

Sonucunda sunduğu mutlulukla,

Kendi için kaçınılmaz bir ihtiyacı bulan, değil midir?

DEĞERLER, SALT SEVGİNİN VE İYİLİĞİN KENDİSİDİR

Adalet, iyi olanın herkes için olmasını dilemekse:

Adil olan kişi,

     -öfke patlaması yaşayarak bedel ödeten değil-

Kendisinde olan iyinin, bir başkasında da olmasını isteyen kimsedir.

O zaman Adalet fikrini besleyen öfke değil, İyiliğin kendisidir!

Cesaret, bir hakkın tahakkuk edilmesine sebep olmaksa:

Cesur olan kişi, 

     -köpüren öfkesiyle kendini kaybeden değil-

Karşıdakini kazanmak için çaba gösteren kimsedir.

O zaman Cesaret fikrini besleyen öfke değil, 

İyiliğin kendisidir.

İYİLİK VE KÖTÜLÜK TERCİHİ ÜZERİNE

Zihin dünyamızda var olan,

İyilik ve kötülüğe

Elbette meyil gösterebiliriz.

Ama içimizde hangisini sevip

Şımartarak beslersek,

Yaşam dünyamızda O galip gelir!

KISKANÇLIK, GIPTA VE HASET ÜZERİNE

Kişiyi hüsrana sokan haset,

Kaçırılan ve bir daha gelmeyecek olan bir fırsata

Duyulan iç acısı, değil midir?

Kötü bir huy olarak bilinen kıskançlık ise

-Kıymet verilen bir şeyin kendisinde bulunmamasına razı olmama

Veya daha fazlasına sahip olma duygusuyla-

Başkasının sahip olduğunu kaybetmesini temenni etmek, değil midir?

Gıpta, imrenme ve özenme ise

Kişinin güzel ve iyi olan şeylere

Kendisinin de sahip olmasını istemek, değil midir?

Yani, bir başkası için

Ne iyilik ne de kötülük dileyerek,

Kendisi için olmasını istemek, değil midir?

Yani, gıpta etmek,

Bir başkasına ait imkân ve meziyetlerin

Yok olmasını dilemeden

Bir bulunmayana kavuşma sevinci

Ve sahip olma arzusu, değil midir?

Hırs yaratan bir hasretle,

Arzu etmek olmayan,

Ama gayreti tetikleyeni istemek, değil midir?

SEVGİ, SEVİLENLE TAMAMLANIP BÜTÜNLENME DUYGUSUDUR

Sevgi,

Yaşamı sürdürme işinde hiçbir eksiği olmayan bir insanın,

Sevilenle tamamlanıp bütünlenme duygusudur.

Tıpkı kendinde bir eksik bulunmayan yarım elmanın,

Kendisini bütünleyen diğer yarısını bulduğunda,

Kavuşma sevincini coşkuyla yaşaması olan...

SEVGİ VE ADALET İLİŞKİSİ

Karşılıksız, beklentisiz ve hesapsız

Sevginin bulunduğu yerde,

Adalet tesis edilecek bir düzene

Gerek yoktur.

Arzu, duygu ve düşünceleri

Akıl ile dengeleyen,

Adaletin bulunduğu yerde ise,

Sevginin kaybedilme korkusuna

Gerek yoktur.

BENCİLLİK VE ADALET KAVRAMLARI ÜZERİNE

Adalet,

Kendimizde olan iyiye başkasını ortak etme

Ve iyinin herkes için olmasını dilemekse

Adil olmaya bizi yönlendiren anahtar kavram,

Sevgidir, bende.

Başkalarına karşı iyilik dolu sevgi duyamadığımız için,

Bencil davranışlarla adil olmakta zorlanıyor

Zalim ve zorbalara dönüşüyoruz, sanki.

KÜÇÜCÜK KALP VE BÜYÜK SEVGİ

Küçücük kalbinde yer tutan

Sevgi ve merhamet

O kadar büyük olsun ki,

Ümit ve iyimserlik dolu pozitif enerjin,

En kötümser ruhları bile

Elinden tutup ayağa kaldırsın,

Önlerini aydınlatsın.

Karşılığını ise sadece

Karşıdakinin rengarenk gülümsemesinde bulsun...

SEN YOKSAN, BİR KİŞİ EKSİĞİZ!

Hayvanları korumak hayvanseverlerin,

Çevreyi korumak çevrecilerin mi görevidir?

Hayır, hayır işte!

Bunlar her ahlâklı insanın misyonu olmalıdır.

Sevgi,

Ancak bir parçası olduğunuzda

Tamamlanıp bütünlenen bir şey ise,

O zaman bu sevgi mücadelesinde

Sen yoksan

Bir kişi eksiğiz!

SEVGİ, SEVİLENİN OTURDUĞU TAHTIN ADIDIR

Sevgi

Alıp verilen bir şey değildir, bende.

Sevgi,

Dünyalar kadar çok Sevilenin

Minicik kalbimizin içinde oturduğu tahtın adıdır.

Evet, evet!

-Hiçbir şey için ve uğruna-

Duygularımızdan ödün vermediğimiz

O kutsal yerin adıdır.

EN BÜYÜK ERDEM BAĞIŞLAMADIR

"Kendisine sahip olamayan bir insan, Oscar ödülüne sahip olsa ne yazar" diye yazdım önce. Yok, hatalı bir davranış olsa bile sert oldu diyerek vazgeçtim.

"Bir yanlışa, çirkin bir davranışla karşılık vermek de yanlıştır, bende. İki yanlış bir doğru yapmaz" yazayım bari dedim. İyi de doğrusu neymiş, onu yazmadın diyerek kendi kendimi eleştirip, beğenmedim.

Olup bitenle ilgili son kararımı verdim :

     En büyük erdem bağışlamadır.

     Bugün bağışlayacak yüreklere ihtiyaç var!

İNSANLIK ADINA UTANÇ DUYMAMIZ GEREKİYOR

İnsanların çoğu açlıktan ölürken,

Etrafımızda çöplerde ekmek arayan

Bedenleri kemikleşmiş çocuklar varken

Silaha yatırım yapan

-dünyayı yok edebilirim diyerek-

Nükleer çantalarını gösterişle sergileyenlerden

İnsanlık adına utanç duymamız gerekiyor.

Bu ilkel insanları durduramadığımız

Ve medeni bir dünyayı var edemediğimiz için

İnsanlık adına utanç duymamız gerekiyor.

DEĞERLER VE AHLAK ÜZERİNE

İnsan olmanın bizlere yüklediği misyon ile

Günümüzdeki dünyayı sorgulayan

Ve sonuçtan derin bir utanç,

Hayal kırıklığı yaşayan herkes

Ahlaklıdır!

İçine bulunduğu kültürde

-Değerler zemininden uzak-

Doğru bilinen tüm yanlışlara karşı,

Duygu, akıl ve vicdanını kullanıp

Neyi söylemesi,

Neyi yapması gerektiğini bilen herkes,

Ahlaklıdır!

TÜM UTANCIMLA ŞUNU SÖYLEMEK İSTERİM

Onlarca balistik füzeyi,

Sivil insanların yaşadığı şehrin

Tam ortasına keyifle fırlatıp,

Masum kadın ve çocukları öldürenlerle

Yeryüzünde bir arada mı yaşıyoruz?

Kendine bir zararı olmadığı için

Olup biteni görmezden gelen,

Duyarsız ve vicdansız ilkel zihinlerle,

Aynı anda ve bir arada mı nefes alıyoruz?

İnsanlığın geliştirdiği binlerce yıllık bilgiye rağmen

Bulunduğumuz yer tam bir hayal kırıklığı ise

Tüm utancımla şunu söylemek isterim:

Bırakın yapay zekâ gelsin!

Doğru verilerle, doğru düşünerek

Kendine ait ideal bir ahlak geliştirecekse

Ve bunu biz insanlara öğretecekse:

Bırakın yapay zekâ gelsin!

İYİLİK, SAF SEVGİNİN DIŞA VURUMUDUR

-İyilik nedir sorusunun cevabı

Ona hangi kaygıyla baktığımıza göre değişse bile-

Yapılan eylemin faydasını

Bir başkasının gördüğü

Güzel işler olan İyilik:

Saf sevginin dışa vurumudur, bende!

Vicdanını aktif olan bir beşerin,

Yeryüzünde yalnız olmadığını bilmesi

Ve başkasının yararlanabileceği

Bir eylemde bulunarak,

     -Evet evet! İyilik yaparak-

İnsan olmasıdır.

Hayatı bilgi ve değerlerle olumlayarak

Bizleri, insan olma onuruna yükselten şey :

Saf sevgiyi yeryüzünde görünür kılan, İyiliktir, bende!

ADALET, MERHAMET VE HOŞGÖRÜ KAVRAMLARI ÜZERİNE

Hakları gasp edilen zayıf ve güçsüzlere duyulan merhamet,

Güç ve imkanları israf etmeyen adalet duygusu ile

Onları koruma ve haklarını iade etme gayreti üzerinedir.

Zorba ve zalimlere duyulan merhamet ise,

Sınırları aşmayan insaflı adalet duygusu ile

Islah edici bir ceza verme

Ve sadece hak edileni iade etme çabası üzerinedir.

Kusur ve kabahatlere karşı duyulan merhamet,

Affetmeyi merkeze alan şefkatli bir adalet duygusu ile

Ayıpları örtme ve hoşgörü üzerinedir.

Merhametin olmadığı yerde,

Hakkı hak edene teslim etme olan adalet hüküm sürmez.

Adaletin olmadığı yerde ise

Merhamet duygusu insanlar arasında hak ettiği değeri görmez.

HAYAT YAPTIKLARIMIZIN KARŞILIĞINI ALDIĞIMIZ BİR ALANDIR

Adalet, hak edileni hak edene teslim etmek mi dedin?

Hayır değil, değil işte!

Bir kötülüğe, ona denk bir kötülükle karşılık verme hakkımız yok, hayır yok!

Suçluyu belirli bir süre izole etme veya bazı haklardan mahrum kılma cezası,

-ıslah edici bir rehabilitasyonu kapsamadığı için-

Aksine suçluya yapılan bir kötülüktür, bende.

Hayat yaptıklarımızın karşılığını aldığımız bir alandır!

Suçluyu merhametle rehabilite etmediğimiz

Ve bir ıslah çalışması ile onlara ikinci bir yaşam şansı vermediğimiz için

Onlar da özgür olur olmaz

Tekrar suç işleyerek bizleri cezalandırıyorlar, sanki.

     - Tıpkı bizim adalet anlayışımız gibi olan...

BIRAKIN, İÇİNİZDEKİ MERHAMET IRMAĞI COŞKUYLA AKSIN!

İnsan olma onurunun kaynağı,

İyilik dolu asil bir insan olmak,

Ve yeryüzünün

-hem de bütün insanlık için-

Barış, huzur ve esenlik yurdu olmasına

İrademizle katkı sunmak ise

Tam da durduğum noktadan

Şunu söylemek isterim:

Bırakın, içinizdeki merhamet ırmağı coşkuyla aksın!

HAKLI OLAN SÖZÜN GÜCÜ VARDIR

Cılız bile olsa

Haklı olan sözün gücü vardır,

Sesi çok çıkan güçlünün sözü değil!

AFFEDİLMEYİ DİLEYEN, AFFETMEYİ ÖĞRENMELİDİR...

Bir kötülüğe,

Ona denk bir kötülükle karşılık vermenin

Adalet değil,

Salt kötülük olduğunu söyleyen şey :

-Tüm değerlerin en üstünde yer alan-

Merhamettir.

Evet! Affedilmeyi dileyen, affetmeyi öğrenmelidir...

DEĞERLERDEN ÖDÜN ÜZERİNE

Karşıdaki kişilere göre iletişim kurma

Ve ilişki yönetimi için gerekli bir araç olan Esneklik,

Eğer kişinin benimsediği

İnanç, tutum ve etik/ahlâki değerlerden

Ödün vermesine sebep oluyorsa,

Tutarsız davranışlarının büyüklüğü kadar

Kişi, benlik saygısını kaybetmiş

Bir Karaktersiz olur.

KARŞININ BİR ŞEY YAPMASINA MUHTAÇ OLMAYANDIR, SEVGİ!

Karşıda bulunan güzelliklerle

Ya da bulunamayan eksikliklerle

Tutuşan değil,

Hayır, öyle değil!

Aksine karşının bir şey yapmasına

Muhtaç olmayandır, gerçek sevgi!

Evet, evet!

Kendilerinde eksik bulunmayan iki yarım elmanın,

Sadece birbirini tamamlayıp bütünlemesidir, gerçek sevgi!

İşte yitirmeden bulduğu karşı parçasıyla,

Eksik olmayanı sadece tamamlayandır, gerçek sevgi!

DOST ÜZERİNE

Dost:

Kendisinden bir şey istenmeden

Sırf sen daha iyi ol diye

Eleştiriler sunan

Ve gösterdiği acılarla

Sarılarak sana gözyaşı döken

Değil midir?

KADIN, ERKEK OLMAYAN DEĞİLDİR, İNSANDIR!

Güzel, çirkin olmayandır.

İyi, kötü olmayandır.

Ama Kadın,

Erkek olmayan değildir, insandır.

Karşıtına referansta bulunmadan

Tanımlayabildiğimiz her şeyin

Kendi öz varlığı olduğunu unutup,

Kadını sadece bir cinsiyet olarak

Değerlendirdiğimiz sürece,

Binlerce yıl önce düştüğümüz

Bu sefil bataklıktan asla çıkamayacağız.

ADİL OLAN MI KİM?

Adil olan mı kim?

Kendisine bir şiddet uygulandığında

Olana karşı çıkıp,

Hakkını arayan değil,

Benzeri bir kadına yapıldığı zaman

     -asillere layık bir gözü peklik ile-

Yine aynı reaksiyonu gösteren onurlu kişidir.

Adil olan mı kim?

Toplumu ayakta tutacak değerlere

Kim suikastta bulunursa bulunsun,

Haksızlığın karşısına

     -hem de hiç kusur ve gevşeklik göstermeden-

Yakışan bir yiğitlikle dikilen kişidir.

Adil olan mı kim?

Değerlerin korunması işinde

Ciddiyetle sorumluluk alan

Ve

Kendi canına sahip çıktığı kadar

Kadınların yaşam hakkını savunan

Şövalye ruhlu soylu kişidir!

DOSTLUK VE VEFA ÜZERİNE

Dost,

Gerçek olan sevgisini

Bir pişmanlık

Veya minnet duymaksızın veren

Cömert kişidir.

Dost,

Tüm imkanlarıyla

Sizi hoşnut etmek,

Ve gönlünüzü ferahlatmak isteyen

Vefalı kişidir.

Dost,

Kendisinin kaçındığı her zarardan

Sizi uzak tutmak,

Kavuşmak istediği her sevince

Sizi dahil etmek isteyen

Soylu kişidir.

KÖTÜLÜK MÜ NEDİR?

Kötülük:

İyi olmayı bilmeyen kötülerin,

Başkalarını mutsuz ederek

Kendilerince mutlu olma oyunudur.

İyilerin yüreğindeki sevgiyi kıskanıp

Bu mutluluğun eksikliğini fark ettikleri için

Başkalarını mutsuz ederek

Kendilerince mutlu olma oyunudur.

KÖTÜLÜK NEDEN Mİ VARDIR?

Yoksa Hume gibi;

Her şeyin üstündekinin, kötülüğe neden izin verdiğini mi sorgulayansın?

...

Yoksa Farabi gibi,

Değişenlere bağlı gerçeklesen kötülüklerin izafi gerekliliğine mi inanansın?

...

Yoksa Ibn Sina gibi,

Yararlı olması için ateşin bir yandan yakması gerektiğine mi inanansın?

...

Yoksa Hick gibi,

Balondan atılan kum torbaları olan kötülüklerin, ahlaki yükseliş için var olduğuna mı inanansın?

...

Yoksa Leibniz gibi,

Mükemmel olmayan insanın ezelden gelirken yanında eksik getirdiği olgular olduğuna mı inanansın?

...

Yoksa Augustine gibi,

Hediye olan özgür iradenin bir yan etkisi olduğuna mı inanansın?

...

Yoksa Murray gibi,

Gizli kalanın yokluğunda, insanoğlunun yaramazlık yapma isteği olduğuna mı inanansın?

...

Yoksa Stump gibi,

Kötülüğün, kötü olduğunu öğrenmemiz için var olduğuna mı inanansın?

...

Yoksa Swinburne gibi,

Daha büyük iyilikler için gözlemlenir kötülere müsaade edildiğini mi düşünensin?

...

Düşün ki

Değerli bir emanet olan ömür zamanının, amaçsız tüketilmesinin

Ve değer yaratmadan nefes almanın

En kötü kötülük olduğunu bulasın.

KAVRAMSAL DEĞER BİLGİSİ : DÜRÜSTLÜK

Önce Doğru Bilgiye Erişmek (Epistemoloji): Herkeste akıl vardır ama aklın kullanılması bilginin varlığına bağlıdır. Dürüstlük Bilgisi: "söylenmesi gerekeni, olması gereken yerde ve zamanında söyleyebilmektir"

Akıl ile Gerçek Bilgiye Erişmek (Etiyoloji): Gerçek bilgi, ahlaki davranışların kendisini değil, neden dürüst davranmanın gerektiğini sebepler ve gerekçeler ile bilmek anlamına gelir. Yani gerçek bilgi sahipleri, akıllarını doğru kullananlardır. O zaman Gerçek Bilgi: "Sadece insan olmak için dürüst davranış göstermek" DOĞRU OLAN TERCİHTİR.

Gerçek Bilginin (Hakikat) Ahlak Dünyası İnşa Etmesi: "Hiçbir kötülüğün yuvalanamadığı, hiçbir kötülüğün kendine kaynak bulamadığı yani mutlak ve saf iyinin bulunduğu bir dünya inşa etmek için gerçeği söylemek" İYİ OLAN BİR YAKLAŞIMDIR.

Ahlakla Olgunlaşmış Davranış: "Bir başkası mahrum olduğu bir hakka kavuşsun diye dürüst olmak" GÜZEL BİR DAVRANIŞTIR.